Geneza Ayurvedy jest prastara, a jej początki legendarne. W oparciu o mity i legendy hinduskie to Brahma, najwyższy Bóg hinduskiego panteonu, a zarazem pierwszy nauczyciel medycyny ayurvedyjskiej, wypowiedział półbogom i mędrcom Wedy przed ok. 7/8 tysiącami lat. To on skomponował tekst Wed, obejmujący 100 tysięcy wersetów, zapisanych w tysiącach rozdziałów. Jako że w pierwotnej formie tekst ten nie był zrozumiały dla zwykłych ludzi, Brahma zdecydował się go skrócić i podzielił na osiem części, zwanych Ashtanga Ayurveda. W takiej formie przekazał tę wiedzę Prajapatiemu, swemu synowi, a następnie Aświnom, półbogom, niebiańskim bliźniakom i mędrcom, uznawanym za najlepszych uzdrowicieli. Oni to z kolei przekazali tę wiedzę wojowniczemu półbogowi Indrze, od którego otrzymała tę świętą mądrość pierwsza śmiertelna istota - człowiek, Dhanvantari. Dhanvantari inkarnował w 7 w p.n.e. jako król Kashi (obecne Varanasi) i zwał się Kashinares Divodasa. Nie był to jednak człowiek w naszym pojmowaniu, gdyż i on narodził się z umysłu samego Brahmy i uznany był jako riszi. Zgodnie z kanonami wiary i tradycji hinduskiej na początku świata istniało 14 riszich i to im właśnie zostały ujawnione fragmenty świętych wedyjskich hymnów. Wiedza ayurvedyjska jest więc częścią wielkiej spuścizny, którą pozostawili ludzkości riszi, starożytni hinduscy wieszczowie. Według przekazów ludowych mędrcy ci byli wysoko wykształconymi i rozwiniętymi duchowo istotami, którzy doznali oświecenia na drodze głębokiej medytacji i praktyk duchowych. Na bazie osobistych doświadczeń duchowych odkryli, że we wszystkim co istnieje przejawia się energia, w świecie rzeczy materialnych i niematerialnych, także w człowieku. Tę wszechobecną energię określili jako ekspresję kosmicznej świadomości (w różnych kulturach zwanej Bogiem, Absolutem, Energią Uniwersalną czy Wyższą Inteligencją). Naukę tę rozwinęli w pewien system myślowy, który jest nam znany jako filozofia ayurvedyjska, według której, człowiek stanowi jedność i integralną część Kosmosu. Na początku wiedzę tę przekazywano ustnie, z pokolenia na pokolenie, z mistrza na ucznia, w formie hymnów i pieśni, których uczono się na pamięć, celem ich dalszego przekazu. Pierwsze zapisy na temat medycyny starohinduskiej pojawiły się w Wedach, najstarszej w świecie zachowanej literaturze, sprzed ok. 4000 (bc) lat p.n.e. Najbardziej interesująca z punktu widzenia medycyny była przynależna do Wed - Ayurveda, w której charakterystyka chorób przedstawiona została w sposób stosunkowo racjonalny i syntetyczny.
Patronem zdrowia według Ayurvedy jest Dhanvantari Deva (Tęczowy Anioł), a najwybitniejsi rzecznicy tegoż systemu to Ryszi Ćaraka, autor dzieła ĆARAKA SAMHITA, i Ryszi Suśruta, twórca traktatu SUŚRUTA SAMHITA. Chińskie źródła mówią, że Ćaraka był wędrownym lekarzem wsławionym cudownymi uzdrowieniami. Upaniszady i Brahmany terminem „Ćaraka” określają wędrownych uzdrawicieli ogółem. ĆARAKA SAMHITA, która jak się przyjmuje została napisana między 400-200 r p.n.e, jest najstarszym zachowanym i najważniejszym starożytnym tekstem o Ayurvedzie. Dzieło to opiera się na jeszcze starszej tradycji ustnej. ĆARAKA SAMHITA została przetłumaczona na język perski i arabski ok. VIII w n.e. Dzieło to koncentruje się na dziedzinie Ayurvedy zwanej kajaćikitsa, czyli medycynie wewnętrznej (interna) i jak inne dzieła tamtego okresu pisana jest sanskrycką prozą i poezją. Napisana ponad 2 tys. lat przed wynalezieniem mikroskopu, informuje, że ciało składa się z komórek i wymienia 20 typów mikroorganizmów, które wywołują choroby. Ryszi Ćaraka znał doskonale anatomię, a jeśli chodzi o diagnostykę, to już wówczas był w stanie określić precyzyjnie płeć dziecka będącego jeszcze w łonie matki. Analiza myśli Ćaraki prowadzi ku całościowej wizji człowieka, mówi o nierozerwalności ducha i ciała, wskazując zarazem, że dyscypliny je badające, religia i medycyna, mają współgrać wzajemnie, gdyż spotykają się na gruncie terapii rozumianej holistycznie. Osoby nie znające biegle anatomii i fizjologii organizmu nie powinny próbować nikogo uzdrawiać ani doradzać w dziedzinie terapii czy kuracji, aby nie ośmieszać siebie i medycyny Ayurvedy.
Warte podkreślenia jest to, że Hipokrates uznawany za „ojca medycyny” europejskiej czerpał wiedzę właśnie z doświadczeń Ayurvedy. Jej silny wpływ zaznaczył się nie tylko w Grecji, ale również w starożytnym Egipcie. Warto pamiętać, że Ayurveda używa wielu zasad i pojęć, które przeniknęły tak na Zachód do arabskiej i europejskiej medycyny Awicenny jak i na Południowy-Wschód, a to patrząc z perspektywy Indii i Himalajów są akurat Chiny i chińska medycyna tradycyjna, która zaczerpnęła teorię punktów i kanałów energetycznych, nauki o obiegach energii pomiędzy dwunastoma organami-systemami i diagnozę pulsową. Można więc śmiało określić ją mianem ”matki medycyny”. We współczesnych Indiach według jej zasad leczy się nadal około 80% ludności. Świadczy to o jej wysokiej, nieprzemijającej wartości. Niektórzy uważają nawet, że Hipokrates to greckie imię Ryszi Suśruta z czasów jego podróży na Zachód!